Logopedie
Wat behandel ik?
Alle problemen op het gebied van houding, adem, spraak, taal, stem, mondgewoonten en stotteren.
Hieronder vind je twee checklisten, waarmee je kunt kijken of logopedie nodig is.
– bekijk de checklist logopedie kinderen
– bekijk de checklist logopedie volwassenen
Voor wie is logopedie?
Logopedie is voor kinderen, jongeren en volwassenen. De therapie wordt aangepast aan de leeftijd van de cliënt. Bij jonge kinderen wordt er vooral spelenderwijs gewerkt, terwijl er bij oudere kinderen en volwassenen gerichter geoefend kan worden.
Wat doe ik?
Intake & onderzoek :De eerste afspraak is een intakegesprek. Daarna volgt een logopedisch onderzoek.
Behandelplan : Als precies duidelijk is wat de aard en ernst van het probleem is, zal de logopedist een behandelplan opstellen. Ze zal dit uitvoerig met je bespreken.
Behandeling :Als je het eens bent met het voorgestelde behandelplan, kan de behandeling worden gestart. Een behandeling duurt gemiddeld 30 minuten per keer en kan één of tweemaal per week worden ingepland. Thuis kunnen oefeningen worden herhaald.
Houding
Houding, adem en stem gaan vaak samen. Met de Alexandertechniek oefenen we werkbare uitgangspositie om de adem en de stem vrij te kunnen laten. Observeren van de houding is een zeer belangrijk onderdeel van de behandeling.
Adem
Steeds meer mensen ervaren ademhalingsproblemen, zoals hyperventilatie, een gevoel van belemmerde ademhaling, benauwdheid, astma, COPD, spanning, burn-out, herstel na trauma zoals ziekte of ongevallen, posttraumatisch stresssyndroom (PTSS) en depressie. Deze problemen zijn allemaal gerelateerd aan de ademhaling.
Het onvermogen om vrij te ademen wordt vaak ervaren als een beperking in het dagelijks leven. Fysieke klachten ontstaan wanneer er onvoldoende zuurstof naar de lichaamscellen wordt gebracht als gevolg van chronisch verkeerd ademen. Dit kan leiden tot verschillende terugkerende fysieke klachten. Bovendien kan de stem ook beïnvloed worden wanneer de ademhaling moeizaam verloopt, aangezien ademhaling en stem nauw met elkaar verbonden zijn.
Ik maak gebruik van diverse ademhalingsmethoden in mijn werk, waaronder Biodynamic Breath & Trauma Release, de Van Dixhoornmethode (AOT), pranayama-oefeningen en zachte massagetechnieken die de natuurlijke ademhaling herstellen, samen met lichaamswerk.
Stem
Een veelvoorkomend stemprobleem is heesheid, een aandoening waarbij de kwaliteit van de stem verslechtert en deze geheel of gedeeltelijk kan wegvallen. Andere stemklachten die ik met goede resultaten heb mogen behandelen zijn: globusklachten (kikker in keel gevoel), stembandverlamming, na operaties bijvoorbeeld van thymus of schildklier : doorsnijden van N. Recurrens, N.Larygeus, na verwijderen stemband oedeem, knobbels, na verwijderen poliepen, spasmodische dysforie, stem tremor, psychogene afonie ( stem valt weg door psychische klachten of oververmoeidheid)
De oorzaak van heesheid kan zich in het stemorgaan zelf bevinden, zoals bijvoorbeeld stembandknobbeltjes. Ook verkeerd stemgebruik en/of psychische problemen kunnen leiden tot heesheid.
Men zegt weleens dat de stem de spiegel van de ziel is, waarbij emoties letterlijk de keel kunnen dichtknijpen. Heesheid heeft dus vaak meerdere oorzaken en kan naast stemgeluidsproblemen ook gepaard gaan met keelpijn. Zelfs mensen zonder hese stem kunnen last krijgen van vermoeidheid na veel spreken, problemen ervaren met de draagkracht van hun stem, of te luid of te zacht spreken. Ook emoties kunnen acute keelpijn veroorzaken. De strot voelt dichtgeknepen, iets grijpt je naar de keel, je krijgt een brok in je keel. Soms krijg je iets niet weggeslikt. Bij de KNO wordt niks gezien, maar je hebt het gevoel dat er iets zit. Samen onderzoeken we welke aspecten een rol kunnen spelen. We bekijken de klacht vanuit een geheel. Fysiek, mentaal en emotioneel.
Ik werk met diverse methoden, die ik heb samengevoegd tot mijn eigen aanpak. Dit omvat technieken zoals ademoefeningen, Alexandertechniek, Linklater, Pahn, Sven Smith, Coblenzer, mantra zingen en het creëren van eigen liedjes. Het belangrijkste doel is om met je stem te spelen en te ontdekken welke mogelijkheden je stem heeft. Ik werk nauw samen met KNO-artsen uit verschillende ziekenhuizen. Als er vermoedens zijn van stembandknobbels, poliepen of andere problemen, word je doorverwezen voor verder onderzoek.
Spraak
Er kunnen problemen zijn op het gebied van articulatie. Het kan voorkomen dat een kind de woorden niet volledig uitspreekt (’toel’ in plaats van ’stoel’) of bepaalde klanken verwisselt (’koe’ wordt ’toe’).
Ook kan het voorkomen dat er sprake is van nasaliteit, de spraak klinkt te veel of te weinig door de neus. Deze articulatieproblemen kunnen de verstaanbaarheid dusdanig beïnvloeden dat het kind niet begrepen wordt.
Volwassenen kunnen ook articulatieproblemen hebben en hiervan hinder ondervinden bij het uitoefenen van hun beroep of in sociale contacten. Dit kan komen door een te hoog spreektempo, een accent of moeite met het uitspreken van bepaalde klanken. Meer informatie over slissen vindt u onder het kopje OMFT. De methoden: Methapon, Hodson & Paden.
Taal
Kinderen kunnen problemen hebben met spraak en taal. Soms staan deze problemen op zichzelf, maar soms vormen de spraak- en taalproblemen een onderdeel van een groter probleem. Het is bij jonge kinderen niet altijd eenvoudig om te bepalen waar bepaald gedrag vandaan komt. Praat een kind moeilijk omdat hij geen contact kan maken? Kan hij geen contact maken omdat hij moeite heeft met praten? Hetzelfde geldt voor drukke kinderen. Zijn ze druk omdat ze slecht kunnen praten of kunnen ze moeilijk praten omdat ze zo druk en beweeglijk zijn?
Als een jong kind in zijn taal achterblijft ten opzichte van zijn/haar leeftijdsgenootjes spreek je van een vertraagde taalontwikkeling. Het kind spreekt bijvoorbeeld in onvolledige of kromme zinnen en is minder goed te begrijpen. Soms begrijpt het kind niet goed wat er gezegd wordt waardoor het kind gefrustreerd kan raken en boos reageert of communicatie gaan vermijden.
Meertaligheid kan invloed hebben op de taalontwikkeling van een kind. Met meertaligheid wordt bedoeld dat het kind twee of meer talen leert. Een taalachterstand kan resulteren in een leerachterstand en daarom is goed contact en overleg met de school/leerkracht gewenst bij kinderen met taalproblemen.
Methoden: Onder andere communicatieve taaltherapie in samenwerking met de leerkracht.
Omft: Oro-Myofunctionele Therapie
Afwijkende mondgewoonten zijn gewoonten die negatieve gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid, de gebitstand, het spreken en het gehoor. Hieronder worden een aantal vaak voorkomende afwijkende mondgewoonten besproken.
Open mondgedrag: Het door de mond ademen, de lip- en mondspieren kunnen verslappen.
Duim- of vingerzuigen: Door de zuiggewoonte wordt de tong naar beneden geduwd, hierdoor kan de tongspier verslappen wat slissen of afwijkend slikken tot gevolg kan hebben. Ook kan een afwijkende gebitsstand ontstaan.
Slissen en lispelen: De /s/, /z/, /l/, /n/, /d/ en/of /t/ worden verkeerd geproduceerd, vaak met de tong tussen of tegen de tanden. De spraak kan hierdoor onduidelijk worden.
Afwijkend slikken: De tong wordt tegen of tussen de tanden geduwd. Dit kan slissen en een afwijkende gebitsstand tot gevolg hebben. Volwassenen kunnen ook (ver)slikklachten hebben waarbij de logopedist ondersteuning kan bieden.
Methode: OMFT is een kort protocol van 10 weken en een follow up behandeling.
Sensorische informatieverwerking onderzoek en behandeling
Dit woord is een hele mond vol, maar betekent eigenlijk niet meer dan ‘zintuiglijk’: horen, proeven, ruiken, voelen.
Bij sommige kinderen werken de zintuigen niet goed samen. Ze hebben dan sensorische informatieverwerkingsproblemen. Dat uit zich in hun gedrag. Ze zijn bijvoorbeeld heel onhandig, of worden snel boos. Maar het kan hun gedrag ook op heel andere manieren beïnvloeden.
Niet veel mensen weten van het bestaan van sensorische informatieverwerkingsproblemen. Dat kan problemen geven voor het kind, omdat het niet wordt begrepen door de omgeving. Ook deze problemen kan ik signaleren, in kaart brengen en in het behandelprogramma een plek geven.
Opleiding en registratie www.NSSI.nl
Ik heb de 2 jarige opleiding gevolgd : Anders Kijken Naar Kinderen en kijk mede hierdoor breder naar de mensen die ik in mijn praktijk ontmoet.
Checklist : “Logopedie nodig?” Voor kinderen
Hieronder staan per logopedisch onderwerp een aantal stellingen/klachten.
De checklist is bedoeld om een eerste inschatting te kunnen maken of logopedie voor uw kind van toepassing is.
Ook voor leerkrachten kan het houvast bieden in het signaleren.
Er zijn echter nog veel meer stellingen te bedenken. Bij twijfel is het advies altijd: bel naar de praktijk om te overleggen met de logopedist.
Heeft u ja geantwoord op één of meerdere onderstaande stellingen? Maakt u zich zorgen over het spreken van uw kind? Heeft uw omgeving u gewezen op één of meerdere problemen bij uw kind? Belt u dan gerust voor advies of het maken van een afspraak.
TAAL
Mijn kind is twee, maar praat nog niet.
Mijn kind kent weinig woorden en ik weet niet zeker of dit normaal is. Mijn kind spreekt in korte of onvolledige zinnen (groep 1).
Mijn kind spreekt in zinnen van maximaal vijf of zes woorden (groep 2). Mijn kind moet vaak zoeken naar woorden (groep 3).
Mijn kind kan geen logisch opgebouwd verhaal vertellen (groep 1).
Mijn kind wordt vaak niet begrepen door anderen.
Mijn kind heeft moeite met het begrijpen en uitvoeren van opdrachten. Mijn kind heeft moeite met het leren lezen (groep 2-3).
SPRAAK
Mijn kind kan niet alle klanken zeggen en is hierdoor moeilijk verstaanbaar.
Mijn kind kan nog niet alle klanken/medeklinkerverbindingen uitspreken (groep 2). Mijn kind is 5;6 jaar en spreekt de /r/ nog niet correct uit.
Mijn kind spreekt onduidelijk zonder dat er klanken ontbreken (groep 3).
Mijn kind slist en/of spreekt met de tong tussen of tegen de tanden.
Mijn kind spreekt klanken te veel door de neus uit (nasaliteit).
MONDGEWOONTEN en eten en drinken
Mijn kind heeft problemen met kauwen en slikken.
Mijn kind verslikt zich vaak of moet veel overgeven.
Mijn kind zit vaak met zijn/haar mond open en/of is vaak verkouden.
Mijn kind zuigt op zijn/haar duim, vingers of speen en ik wil dat mijn kind dit afleert.
STOTTEREN
Mijn kind stottert en daarover maak ik me zorgen.
Mijn kind stottert nog niet maar het komt wel in de familie voor. (preventieve zorg)
Mijn kind herhaalt klanken en/ of lettergrepen bijvoorbeeld k-k-k-k-kat of i-i-i-i-i-ik of zezezezezebra.
Mijn kind verlengt klanken bijvoorbeeld vvvvvvvvvis of ssssssschool.
Mijn kind vecht om het woord eruit te krijgen, je ziet dan vaak spanning in het gezicht of het lichaam tijdens het praten.
Mijn kind praat om de boodschap heen, zoals: ” Je weet wel wat ik bedoel ” of ” Ik wil het niet zeggen”, ” Mama zeg jij het maar”.
Mijn kind durft niet meer te praten en/of zegt: ” Ik kan niet goed praten”.
ADEM en STEM
De stem van mijn kind is hees of schor.
De stem van mijn kind valt weg of is soms helemaal weg.
Mijn kind heeft moeite met het verdelen van de adem tijdens lezen.
Mijn kind is vaak buiten adem tijdens het spreken of lezen.
Mijn kind heeft een onregelmatige ademhaling.
Mijn kind klaagt over pijnklachten tijdens of na praten.
Mijn kind heeft verkeerde stemgewoonten zoals hard schreeuwen, gillen of stemmetjes nadoen.
GEHOOR
Mijn kind is slechthorend en zou ondersteunende gebaren moeten leren of leren liplezen. Mijn kind heeft een CI (cochleair implantaat) en zou baat hebben bij luistertraining.
Verder kunnen veel problemen in het oorgebied, zoals oorontstekingen, de spraak en taalontwikkeling negatief beïnvloeden bij kinderen.
Sensorische verwerkingsproblemen
Mijn kind is Oost-Indisch doof.
Mijn kind valt vaak.
Mijn kind kan niet tegen aanrakingen.
Mijn kind kan niet wennen aan tanden poetsen en haren wassen. Mijn kind is snel afgeleidt.
Mijn kind durft niet op een schommel.
Checklist “Logopedie nodig?” Voor volwassenen
Hieronder staan per logopedisch onderwerp een aantal stellingen/klachten. De checklist is bedoeld om een eerste inschatting te kunnen maken of logopedie voor u van toepassing is.
Er zijn echter nog veel meer stellingen te bedenken. Bij twijfel is het advies altijd: bel naar de praktijk om te overleggen met de logopedist.
Heeft u ja geantwoord op één of meerdere onderstaande stellingen? Belt u dan gerust voor advies of het maken van een afspraak.
TAAL
Ik vind het moeilijk om een logisch opgebouwd verhaal te vertellen. Ik moet vaak naar woorden zoeken.
Ik word vaak niet begrepen of ik begrijp anderen vaak verkeerd.
SPRAAK
Mensen verstaan mij vaak slecht en vragen om herhaling.
Ik heb moeite met het uitspreken van één of meerdere klanken. Ik spreek binnensmonds.
Ik spreek de klanken te veel door mijn neus uit (nasaliteit).
MONDGEWOONTEN en eten en drinken
Ik heb (ver)slikklachten.
Ik heb moeite met kauwen en/of slikken.
Ik adem overdag en/of ‘s nachts door mijn mond.
STOTTEREN
Ik blokkeer tijdens het spreken op klanken en/of woorden. Ik herhaal klanken en lettergrepen als ik praat.
Ik verleng klanken als ik praat.
Ik omzeil woorden om niet te hoeven stotteren.
Ik vermijd woorden, klanken of situaties om niet te hoeven stotteren. Ik kan mij niet goed uitdrukken door het stotteren.
Ik heb last van negatieve gevoelens en gedachten door het stotteren.
ADEM en STEM
Mijn stem klinkt hees of schor.
Mijn stem valt weg tijdens het praten.
Ik voel mij moe tijdens of na het praten.
Ik voel me benauwd tijdens of na het praten.
Mijn keel voelt pijnlijk.
Ik heb het gevoel dat er een band om mijn keel zit.
Mijn stem is niet luid genoeg.
Ik ben een beroepsspreker en wil mijn stem beter leren gebruiken. Ik gebruik een verkeerde ademing tijdens zingen.
Adem
Ik heb last van hyperventilatie.
Ik heb het gevoel niet vrij te kunnen ademen.
Ik heb last van astma, COPD of andere luchtwegproblemen.